Yakın zamana kadar adını bile duymadığımız astaksantin, güçlü antioksidan özelliklere sahip bir karotenoiddir. Peki Astaksantin nedir ve neden bu kadar değerlidir?
Tek hücreli bir mikroalgden elde edilir. Bir çok insana göre Astaksantin “süper” bileşen olarak adlandırılır.
Astaksantin bir karotenoiddir
Astaksantin ve diğer karotenoidler (beta-keraton yani A vitamini)vücudun hücrelerini korumak için kendilerini feda ederler. Astaksantin üreten farklı algler, mayalar ve basiller, kendilerini yoğun güneş ışığına karşı korumak için antioksidan özelliklerinden yararlanır. (kaynak)
Bunun yanında tipik pembe pigmentasyonun verilmesine katkıda bulunduğu için balık ve kabuklular gibi suda yaşayan hayvanlar arasında da bulunur.
Antarktika krili gibi balıklar ve deniz ürünleri bu çeşitli mikroorganizmaları tüketerek vücutlarına astaksantin alır. Bu maddeyi güneş ışığına ve strese karşı korunmak için kullanırlar.
- Antioksidan gücü en yüksek maddelerden biridir. C ve E vitamininden çok daha güçlüdür
- Son araştırmalar eklem sağlığına olan faydalarını öne çıkarmıştır
- Krill yağında ufak oranda bulunmakla birlikte düşüktür
- Yan etkisi yok denecek kadar azdır, hatta bildirilmemiştir
- Cilt sağlığını destekler
Bu yazımızda astaksantin hakkında detaylı bilgi toplayacağız.
Astaksantin hakkında bilgiler arttıkça gıda takviyelerine daha çok eklenmektedir. Ayrıca gıdaların bozulmasını önleyici özelliği de vardır.
Astaksantin Faydaları
Bu maddeye atfedilen özellikler gerçekten çok sayıda ve dikkat çekicidir. Ana antioksidan etkisine ek olarak , iyi bir anti- inflamatuar etkinlik gösterir .
Bu maddenin antioksidan etkinliğinin, E vitamini ve C vitamininden çok daha üstün olduğu kanıtlanmıştır. (kaynak)
En önemlisi serbest radikallerin zararlı etkisine karşı koymayı sağlar. İltihap önleyici gücü ile birlikte eklem sorunlarının önlenmesine yardımcı olur ve yaşlanma süreçlerine bağlı dejeneratif süreci yavaşlatır.
Hastalıklar büyük oranda serbest radikallerin birikmesi sonucu meydana gelir. Bu serbest radikaller hücrelerin çalışmasını bozar.
Astaksantini farklı kılan nedir?
- Mitokondrideki lipid peroksidasyonuna karşı E vitaminine göre 1000 kat daha iyi çalışır .
- Endojen antioksidanlardan korur ve erken hücre bozulmasını önler
- Kan plazmasındaki oksijenin reaktif oksidasyonunun neden olduğu DNA hasarını ve erken hücre ölümünü azaltır
- Beynin kan-retina bariyerini geçer, nöroprotektif etkiler üretir ve göz yorgunluğunu azaltır.
- Etkili bir enflamatuar önleyicidir.
Son kanıtlara göre, astaksantin uygulaması , enflamatuar süreçlerin aktivasyonunda yer alan NF-Kb gibi genlerin ekspresyonunu azaltmaya yardımcı olabilir.
Enflamasyon Nedir?
Enflamasyonun amacı hasarlı dokunun yenisiyle değiştirilmesiyle ve onarılmasını sağlamaktır. Akut şekilde olduğunda enflamasyon faydalıdır, ama kronik hale geldiğinde vücut bununla başa çıkmakta zorlanır. Bu da yorgunluk, halsizlik ve diğer hastalıkları beraberinde getirir.
Astaksantinin nöroprotektif ve nefroprotektif etkisinin temelinde, enfeksiyonu azaltması vardır.
Astaksantin ve Doğurganlık
Astaksantin ayrıca insan doğurganlık sorunlarının yönetiminde değerli olduğu kanıtlanmıştır.
Çeşitli çalışmalara göre, bu aktif bileşen:
- Semendeki serbest radikalleri azaltır, spermi korur
- Hipofertilite ile ilişkili inflamatuar faktörlerin salgılarını kontrol edin;
- Sperm mobilitesini arttır
- Doğurganlığı destekler
Araştırmalar serbest radikallerin sperm sağlığına olumsuz etkiler yarattığını belirmektedir. Yüksek antioksidanla beslenmek bunun önünde engeldir.
Sperm sağlığı ile doğurkanlık arasında bağlantı vardır. Zararlı toksinler sperme hasar verecek durumlar yaratır, bu da kısırlığa sebep olur. Yüksek antioksidanlar bu durumu korumak için faydalıdır.
Gözleri korumak için astaksantin
Astaksantin faydaları arasında göz sağlığını geliştirme özelliği de belirtilmelidir.
Kesin bir kanıt olmamasına rağmen, içeriği sebebiyle bu faydaları sağlayabileceği düşündürmektedir.
Göz sağlığını korumak için yeterli miktarda antioksidan aldığımızdan emin olmalıyız. A vitamini, Lutein ve Zeaksantin bu konuda fayda sağlamaktadır.
Mevcut kanıtlar arasında yeterli miktarda DHA almakta göz sağlığını olumlu destekler.
Astaksantin ve kalp üzerindeki etkisi
Türkiye’de kalp hastalıklarına ölüm yüksek orandadır. Her dakika bir kişi kalp ve kalp sağlığı nedeniyle hayatına kaybetmektedir.
Kalp kası büyük oranda mitokondri kullanılır. Mitokondrilerin iyi çalışması içinde zararlı toksinlere karşı yeterli miktarda koruma sağlanması gerekmektedir.
Astaksantin, mükemmel bir mitokondri koruması
Astaksantin, mitokondri için olağanüstü koruma sağlar. Araştırmalar, astaksantinin mitokondrideki lipid peroksidasyonuna karşı E vitamininden 1000 kat daha etkili olduğunu göstermiştir.
Yüksek antioksidan özelliği sebebiyle astaksantin fayda sağlar ve hücreleri korur. Bu kalp sağlığını destekler. Ayrıca zararlı ve damarları tıkayan etkenlere karşı da korur. (kaynak)
Kalp için Krill Yağı
Kalp sağlığı akla gelindiğinde zaman DHA ve EPA büyük önem arz eder. Aynı şekilde DHA, EPA ve bir miktar astaksantin barındırması sebebiyle krill yağlarını araştırmanızı öneririz.
İlginizi çekebilir: Krill yağının Faydaları
Astaksantin Faydaları
- Antidiyabetik: Sadece sıçanlarda belirtilmiş olmasına rağmen, astaksantin’in hiperglisemiye (yüksek glikoz seviyeleri) daha iyi yanıt verdiği, pankreas b hücrelerinin (insülin salgılayan hücreler) çökmesini önlediği, glikoz ve insülin seviyelerini iyileştirdiği doğrudur.
- Böbrek koruyucu : Böbrek hücrelerinde oksidatif stresi azaltarak diyabetik nefropatiyi önleme
- Kardiyovasküler hastalıklar : Antiinflamatuar ve antioksidan kapasitesi sayesinde kalp krizlerini önlemek için kullanılır. Ek olarak, bazı çalışmalar arteriyel kan akışının nasıl iyileştiğini ve tromboz olasılığını azalttığını göstermektedir.
- Bağışıklık Tepkisini İyileştirir : 8 haftalık astaksantin takviyesinden sonra doğal öldürücü hücre, B ve T lenfosit sayısının nasıl arttığı gözlemlendi.
Astaksantinin Cilt Sağlığını
Cilt sağlığı bir çok etmenden etkilenmektedir. Bunların başında yüksek derecede ultraviyole ışınları dahildir. Çalışmalar, aşırı ultraviyole ışınların vücutta negatif etkilerin kanser ve hücre hasarı yarattığı göstermektedir.
Astaksantin cilt sağlığı bu güneşin zararlı etkilerine karşı savaşarak korur.
Astaksantin nasıl kullanılır?
Tek bir doz ile belirlenen bir oran yoktur. Astaksantin en çok 5mg arasında kullanılsa da 12 gramlara kadar çıkan oranlar da kullanılmaktadır. Başlangıçta düşük dozlarla başlamakta zarar yoktur.
Astaksantin kaynakları
Bu süper antioksidan, bazı gıdarda bulunur. Bunlar:
- Karidesler
- Yengeçler
- Alabalık
- Kırmızı tonların balıkları
- Somon
- Havyar
- Havuçlar
- Kırmızı biber
- Kırmızı tenli meyve ve sebzeler
- Kriller
Kızıl somonu, kilogram başına 30-58 mg olan tüm somon türleri arasında en fazla astaksantin miktarına sahiptir.
Beyaz somon, kilogram başına yaklaşık 9-29mg içerir.
Normalde yediğimiz somon özellikle yabani olanı da kilogram başına 20 mg’a kadar astaksantin içerir. Bununla birlikte, vücuda yaklaşık 3.3 mg astaksantin sağlamak için günde yaklaşık 165 gram somon yenmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Krill yağında düşük miktarda astaksantin bulunmaktadır. Krill yağındaki astaksantin yağın bozulmasını engelleyici özelliği vardır bundan dolayı krill yağı ısı ve ışığa karşı daha dayanıklıdır.
Sonuç
Astaksantinin antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklerinin kombinasyonu, çok çeşitli sağlık problemleriyle savaşır.
Astaksantin, serbest radikal alımı söz konusu olduğunda en güçlü antioksidan karotenoiddir, hatta C vitamininden, beta-karoten ve E vitamininden daha güçlüdür.
Eşsiz bir yapıya sahiptir. Örneğin, çoğu antioksidan, serbest elektronlarını aktardıktan sonra tükenir. Bununla birlikte, astaksantin, çok daha uzun süre “aktif” kalmasını sağlayan büyük bir yapıya sahiptir.