Sindirim Enzimlerinin Vücudumuz İçin Faydaları

Sindirim enzimleri, yiyecekleri sindirmenize yardımcı olan proteinlerdir. Vücutta doğal olarak bulunurlar.

Çoğu sindirim enzimi pankreas tarafından yapılır. Vücudunuzun yağları, proteinleri ve karbonhidratları parçalamasına yardımcı olurlar.

Tükürüğünüzde sindirim enzimleri vardır . Pankreasınız , safra keseniz ve karaciğeriniz de dahil olmak üzere bazı organlarınız da onları serbest bırakır. Bağırsaklarınızın yüzeyindeki hücreler de onları depolar.

Farklı enzim türleri farklı besinleri hedefler:

• Amilaz karbonhidratları ve nişastaları parçalar
• Proteaz proteinler üzerinde çalışır
• Lipaz yağları idare eder

Pankreas yeterli enzim üretmediğinde, vücut yiyecekleri kolayca parçalayamaz ve besinleri ememez. Buna malabsorpsiyon denir.

Malabsorpsiyon, beslenme eksikliklerine ve aşağıdakiler gibi rahatsız edici semptomlara yol açabilir:

• Şişkinlik
• Karın krampları
• İshal

Sindirim enzimi takviyeleri bunu önlemeye yardımcı olabilir, ancak aynı zamanda birçok başka sözde kullanımları vardır. (kaynak)

• Sindirim enzimleri protein, karbonhidrat ve yağların sindirimi kolaylaştırır. Böylece sindirim sonucu ilave enerji harcanmaz veya az harcanır.
• Çoğu insanda sindirim enzimi az olabilmektedir. Süt şekeri intoleransı olan kişiler bu enzimden yoksundurlar veya yiyeceklerin sağladığı tüm laktozu sindirmek için yetersiz miktarlarda içerirler. ,
• Hazır, paketli ürünler veya bekletilen ürünler enzimden yoksundur. Paket gıdalarda düşük enzim olması, yedikten sonra sindirilmek için mesai harcanmasını sağlar.
• Yemekten sonra yorgun hissetmenin bir diğer sebebi de sindirim enzimi eksiliği olabilir. Taze meyve veya sebze yediğinizde hiç yorgun hissettiğiniz oluyor mu? Ama bir hazır gıda yediğinizde yorgun hissediyor musunuz?

Sindirim proteinlerin sindirimini destekler. Böylece amino asitler kaslara, dokulara rahatlıkla gidebilir. Ketojenik diyet yapan insanlarda, özellikle “Lipaz” enzimi, yağların daha rahat sindirilmesinde destek sağlar.

İnsanların ürettiği sindirim enzimleri nelerdir?

Vücutta üretilen sindirim salgıları içerisinde 5 ana tip öne çıkarabiliriz:

• Tükürük (tükürük bezleri)
• Mide salgıları (mide)
• Bağırsak salgıları
• Safra (karaciğer)
• Pankreas suyu (pankreas)

Sindirim ağızdan başlar, çok çiğneyerek yemek sindirim enzim salınımı ve mide asidinin düzgün çalışmasını sağlar. Yemekleri yeterli miktarda çiğneyin.

Karbonhidratların Sindirimi

Karbonhidratlar sadece en basit formlarında, yani monosakkaritler (tek bir molekül) formunda emilebilirler, bu nedenle tüm karmaşık molekülleri birleştirilebilecek olanlara parçalayan enzimlere ihtiyacımız var.

Bu şekilde şunları ayırt edebiliriz:

• Amilaz: nişastayı parçalayan enzimler (uzun ve dallı glikoz molekülleri zincirleri), maltoz (iki glikoz), maltotrioz (üç glikoz molekülü) ve polisakkaritler (3’ten fazla bağlı glikoz molekülü) moleküllerine yol açar.
• Disakkaridaz: Disakkarit oluşturan iki molekülü ayırır:
• Maltaz: iki glikoz molekülü (maltoz) arasındaki bağı koparır.
• β-galaktosidaz veya laktaz: Bir glikoz molekülü ile bir galaktoz molekülü (laktoz) arasındaki bağı koparır.
• Sükraz: Glikoz ve fruktoz (sakaroz) arasındaki bağı koparır.

Laktaz eksikliği: Laktoz İntoleransının Sebebi

Dünya nüfusunun büyük bir bölümünün (yaklaşık %70-75) laktaz enziminde eksik olduğu iyi bilinmektedir. 

Daha önce de söylediğimiz gibi, bunun görevi , sütteki şeker olan laktozu oluşturan galaktoz ve glikoz moleküllerini ayırmaktır.

Bazı insanlar azıcık laktozdan rahatsız olabilmektedir, bazıları ise bu konuda daha dayanıklıdır. Whey proteini, Kefir ve Yoğurt laktoz içerir, ama çok az miktardır.

Sindirim Enzimleri Ne İçin Kullanılır?

• Huzursuz bağırsak sendromu:

Bir çalışmada, 69 IBS hastasına ya pankrelipaz ya da plasebo verildi. Plasebo, içeriği olmayan bir maddedir. Hastalardan daha sonra semptomlarını tetiklediği bilinen yiyecekleri yemeleri istendi.

Çalışma sonuçları, pankrelipaz hastalarının plasebo alanlara göre daha iyi sonuç verdiğini gösterdi. Pankrelipaz alan hastalar kramp, şişkinlik ve ağrı gibi semptomlarda çok daha fazla iyileşme gösterdi. (kaynak)

• Enflamatuar barsak hastalığı

2017 yılında yapılan bir araştırma, bromelainin kolitli farelerde iltihabı azalttığını buldu. (kaynak)

Bromelain, sindirim sistemimizde bulunmayan, daha çok ananastan elde edilen bir enzimdir.

Sindirim enzimleri, IBD-IBS sendromu olan kişiler için de yararlı olabilir. IBD-IBS sendromu olan kişilerde inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) vardır, ancak aynı zamanda irritabl bağırsak sendromu (IBS) semptomları da vardır. (kaynak)

• Laktaz veya β-galaktosidaz enzimi

Daha önce de belirttiğimiz gibi, süt şekeri intoleransı olan kişiler bu enzimden yoksundurlar veya yiyeceklerin sağladığı tüm laktozu sindirmek için yetersiz miktarlarda içerirler.

Laktoz intoleransı olanlar için Laktaz enzimi faydalı olabilmektedir.

Enzimler ve Çölyak Hastalığı

Günümüzde çölyak hastalarının tek tedavisi glütensiz bir diyet uygulamak olsa da, PEP (prolilendopeptidaz) enzimlerini hastalar için olası bir alternatif olarak konumlandıran bazı eğilimler vardır.

Sindirim Enzimlerinin Kontrendikasyonları veya Olumsuz Etkileri

2017 yılında yayınlanan bir meta-analize göre karın ağrısı veya şişkinlik gibi sindirim enzimlerinin uygulanmasına bağlı rahatsızlıkların yaşanması çok yaygın değildir. 

Ancak aşırı dozlarda veya çıkarıldığı kaynağa karşı alerjik reaksiyon olması durumunda uygulanabilirler.

Sonuçlar

Sindirim enzimleri, yiyecekleri bağırsak yolu boyunca emilebilen basit besinlere bölmekle görevlidir. Bu, besinlerden daha iyi vitamin sağlamakta yarar.

Enzim takviyeleri büyük oranda hayvanların özellikle pankreastaki enzimlerden yapılır.

Diğer enzim takviyeleri bitkilerden elde edilir. Bitkisel enzimlerden örneğin bromelain ananastan yapılır. Papain papayalardan gelir. Laktaz , saflaştırılmış mayalardan veya mantarlardan gelir.